Μέγαρο 317

Ως πλατείες ορίζονται οι υπαίθριοι χώροι δημόσιας χρήσης, η θέση των οποίων υπαγορεύεται από τη διάταξη των οδών, καθώς βρίσκονται στη συμβολή τους, ενώ η πυκνότητα τους καθορίζεται λαμβάνοντας ενδεχομένως υπόψη, δημογραφικές ανάγκες.

Στην Πολιόχνη διαμορφώθηκαν δύο κεντρικές πλακόστρωτες πλατείες, η πλατεία 103 στο κέντρο περίπου του οικισμού και η 106 στα βόρειά του. Η γραμμική πολεοδομική διάταξη και το στενό πλάτος των οδών ανάμεσα στις νησίδες επέβαλλαν τη θέση τους στα ανατολικά του οικισμού στη συμβολή της κεντρικής αρτηρίας 105 με την κεντρική οδό 102. Και στις δύο πλατείες υπάρχουν πηγάδια, το βάθος των οποίων φτάνει ή και ξεπερνά τα 8 περίπου μέτρα.

Η πλατεία 103, στο τρίστρατο των οδών 102-105-124, διατηρεί εκτεταμένο πλακόστρωτο, επαναλαμβανόμενο μοτίβο από μονολιθικές πλάκες εντυπωσιακού μεγέθους. Η θέση της, στο κέντρο περίπου του οικισμού, σε τρίστρατο και με ανοιχτή την πρόσβαση ολόγυρά της, την αναδεικνύει σε κομβικό σημείο του οικισμού. Θα μπορούσε να λειτουργεί ως χώρος συνάθροισης και λήψης αποφάσεων, έξω ακριβώς από ένα από τα πιο πολυτελή κτήρια της τελευταίας φάσης του οικισμού, το κτήριο Α της νησίδας VIII με το μέγαρο 605

Το πηγάδι της πλατείας παρέμεινε αναλλοίωτο. Πρόκειται για πηγάδι λιθόκτιστο, κατασκευασμένο από παραλληλεπίπεδους λίθους σε διάταξη που προσομοιάζει στο ισόδομο σύστημα. Το φρεάτιο, ύψους 7,7μ. δίχως να έχει αποκαλυφθεί ο πυθμένας του,  έχει τέλεια κυκλική διατομή με εσωτερική διάμετρο 1,63 μ., δίχως ελάχιστη απόκλιση και μόνο το στόμιο του διαμορφώνεται πενταγωνικά. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, στο φρεάτιο απορρίφθηκαν εκρηκτικά και άλλο πολεμικό υλικό από τα γερμανικά στρατεύματα.

Λιθόκτιστος αγωγός, η κορυφή του οποίου βρίσκεται στο ύψος του στομίου του  πηγαδιού της πλατείας και σε επαφή με τα τοιχώματα αυτού, ακολουθεί την κατηφορική κλίση του εδάφους (από Β→Ν και Α→Δ) και απομακρύνει τα νερά από την περιφέρεια της πλατείας, του πηγαδιού και των ομόρων νησίδων VIII και ΙΧ διαμέσου των παρακείμενων οδών. Δεν αποκλείεται να λειτουργούσε και ως αγωγός υπερχείλισης του πηγαδιού, διανέμοντας ταυτόχρονα νερό στον υπόλοιπο οικισμό. Στο ίδιο πηγάδι δεν αποκλείεται να κατέληγε και ο αγωγός αποστράγγισης του κτηρίου Α της νησίδας VIII. Αν ισχύουν οι παραπάνω υποθέσεις, ισχυροποιείται το ενδεχόμενο η Πολιόχνη να διέθετε πιο σύνθετο από τις αρχικές προσδοκίες δίκτυο διαχείρισης και απομάκρυνσης υδάτων, ήδη από το τέλος της 3ης χιλιετίας π.Χ. Εξάλλου, και η ίδια η λιθόστρωση στο σημείο, όπως και στην κεντρική είσοδο του οικισμού, όπου εντοπίζεται επίσης απότομη κλίση του εδάφους, φαίνεται πως πρακτικά αποσκοπούσε στην αναστολή της διάβρωσης του καταστρώματος των οδών από τα βρόχινα νερά που κυκλοφορούσαν με ορμή στον οικισμό από  Α→Δ και Β→Ν. Την ορμή τους θα ανέκοπτε και λιθόκτιστο φρεάτιο περισυλλογής όμβριων (βόθρος) στα δυτικά της οδού 105 και λίγο βορειότερα από το σημείο όπου σώζεται η λιθόστρωση της πλατείας.

Μετάβαση στο περιεχόμενο