Η κεντρική πύλη
Στην δυτική πλευρά της Πολιόχνης διανοίγεται η κύρια πύλη του οικισμού, στην οποία κατέληγε και ο κεντρικός δρόμος 102. Τόσο ο δρόμος, όσο και το άνοιγμα της πύλης φαίνεται ότι αποτέλεσαν μέρος του πρώτου πολεοδομικού σχεδιασμού της Πολιόχνης, που τοποθετείται περίπου στο 2800 π.Χ., και διατηρήθηκαν στην αρχική τους χάραξη, καθ΄ όλη σχεδόν τη διάρκεια ζωής του οικισμού, με προσθήκες και επιμέρους διαμορφώσεις.
Αρχικά, την πύλη θα διαμόρφωνε το άνοιγμα που σχηματιζόταν στη νοητή γραμμή του νοτιοδυτικού περιβόλου, μεταξύ του λεγόμενου «Βουλευτηρίου» και της «Σιταποθήκης». Αργότερα, το άνοιγμα ενισχύθηκε από τις δύο του πλευρές, νότια και βόρεια, με κτιστές, αμυντικού πιθανώς χαρακτήρα κατασκευές, που στην πραγματικότητα διαμόρφωναν ένα πρόπυλο στην κεντρική είσοδο του οικισμού. Από εδώ, θα εξασφαλιζόταν ο έλεγχος και η επόπτευση προς την πλευρά της ενδοχώρας.
Κατά την ερυθρή φάση κατοίκησης (2500/2400-2200 π.Χ.), φαίνεται ότι παράλληλα με την επέκταση του οικισμού προς τα δυτικά, το πρόπυλο επεκτάθηκε με την προσθήκη νέων τμημάτων.