Κυανή περίοδος (3100-2700 π.Χ.)

 

Η επόμενη οικοδομική φάση συμβολίζεται με κυανό χρώμα και αντιστοιχεί πολιτισμικά στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (στο εξής ΠΕΧ) Ι. Διακρίνονται δύο κύριες υποφάσεις, αρχαϊκή και προχωρημένη, με σαφή διαφοροποίηση στα αρχιτεκτονικά και κεραμικά ευρήματα.

Εικ.11

Κατά τη διάρκεια της αρχαϊκής κυανής περιόδου ο οικισμός παραμένει ανοικτός και επεκτείνεται προς τα ΒΔ και τα ΝΔ. Σε αυτή την οικοδομική φάση αποδίδεται έργο κοινής ωφέλειας και πρώιμο επίτευγμα της μηχανικής, ένα πηγάδι, που στη συνέχεια καταργήθηκε, αλλά και μικρός λιθόκτιστος αγωγός στο νότιο τμήμα του οικισμού, ο οποίος αποτελεί επίσης έργο δημόσιου χαρακτήρα. Τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που αποδίδονται στην περίοδο αφορούν κατοικίες. Αν και δεν έχουν εντοπιστεί κτήρια αυτής της περιόδου σε πλήρη κάτοψη, το ευθύγραμμο περίγραμμα των τοίχων, που σε κάποιες περιπτώσεις εδράζονται απευθείας στους καμπυλόγραμμους τοίχους της πρωιμότερης περιόδου, υποδεικνύει τετράπλευρη κάτοψη. Οι τοίχοι της περιόδου είναι πλέον λιθόκτιστοι ως το ύψος της στέγης, αμφιπρόσωπα κτισμένοι, με μικρού μεγέθους λίθους και συνδετικό υλικό την λάσπη, προερχόμενη από το αργιλώδες έδαφος της θέσης. Αιτία της καταστροφής των οικιών αυτής της περιόδου φαίνεται να είναι μια εκτεταμένη πυρκαγιά.

Στην προχωρημένη φάση της εντοπίζονται καινοτομίες και χαρακτηριστικά πρωτοαστικά ή αστικά: έργα συλλογικά που προϋποθέτουν κοινωνική, οικονομική και πολιτική οργάνωση, κεντρικό σχεδιασμό και συλλογική εκτέλεση, ανάθεση και καταμερισμό εργασιών, έλεγχο, τεχνογνωσία και εξειδίκευση στους τομείς υλοποίησης, ενώ οι ιδιωτικοί χώροι παρουσιάζουν μια τάση τυποποίησης και επανάληψης. Κατασκευασμένοι με βάση συγκεκριμένα αρχιτεκτονικά πρότυπα εντάσσονται σε ένα ίσως ενιαίο αρχιτεκτονικό πρόγραμμα που αφορά στον εκ βάθρων πολεοδομικό σχεδιασμό του πολίσματος, αποτελώντας το πρωιμότερο δείγμα γραμμικής πολεοδομικής διάταξης στο Αιγαίο. Στα έργα δημόσιου χαρακτήρα συγκαταλέγεται ο περίβολος που περικλείει πλέον την πόλη. Η οριοθέτηση του οικισμού με περίβολο τον μετασχηματίζει πλέον σε οικισμό κλειστού τύπου. Αυτή η μετατροπή επιδρά και στη γενικότερη αντίληψη διαχείρισης του διαθέσιμου χώρου και αποτελεί τομή καθοριστικής σημασίας για την πολεοδομική εξέλιξη του πολίσματος. Στα έργα δημόσιου χαρακτήρα συγκαταλέγονται εντυπωσιακά τεχνικά έργα αναλημματικού χαρακτήρα (λιθόκτιστα κιβώτια) που επιτελούσαν και άλλες λειτουργίες. Μεταξύ αυτών οι μεγάλοι τετράπλευροι χώροι ενίσχυσης του πρανούς, όπως οι 14 και 28, που αποτελούν συνάμα και τμήμα του περίβολου, αλλά και ο 832. Όλοι είναι κατασκευασμένοι κατά το έμπλεκτο σύστημα δόμησης, όπως και ο περίβολος. Ταυτίστηκαν με βουλευτήριο, κοινοτική σιταποθήκη και μέγαρο αντίστοιχα.

Στην ιδιωτική αρχιτεκτονική πιστοποιείται ο τύπος του μεγάρου που αποκρυσταλλώνεται και φτάνει στο απόγειο του στις επόμενες περιόδους. Η κάτοψη του οικισμού αυτής της περιόδου είναι ελλιπής λόγω των υπερκείμενων κατασκευών.

 Φωτογραφίες

Μετάβαση στο περιεχόμενο